پارافین یا موم نفتی با نام لاتین Paraffin Wax معرفی می‌شود و یک ماده جامد با حالت نرم و بی رنگ است. معمولاً این جامد مومی شکل را به رنگ‌های سفید مات یا شیری رنگ هم مشاهده می‌کنید. Paraffin از نفت مشتق می‌شود یا می‌تواند از منابع زغال سنگ یا شیل نفتی به دست بیاید.

ساختار اصلی پارافین هیدروکربن هایی هستند که از حدود ۲۰ تا ۴۰ اتم کربن در ساختار آن وجود دارد. این مشتق نفتی در دمای اتاق در حالت معمولی جامد است، اما در اثر حرارت بالاتر از ۳۷ درجه سانتیگراد ذوب می‌شود و پارافین مایع را تشکیل می‌دهد.

این ترکیب در دمای بیشتر از ۳۷۰ درجه سانتی گراد به جوش می‌آید. آنچه از پارافین شمع می‌شناسید، در حقیقت همین تبدیل فاز است که از جامد به مایع و مایع به جامع تبدیل می‌شود. حرارت بر روی این ماده مومی شکل تاثیر زیادی دارد.

از پارافین یا موم نفتی برای شمع سازی، صنعت تولید سیالات روانکاری و عایق بندی الکتریکی استفاده می‌شود. برای تولید لوازم التحریر نقاشی نظیر مداد شمعی و برخی پاستل‌ها از این ماده استفاده می‌شود. این ماده یکی از محصولات پالایشگاهی در کنار سایر فرآورده‌های نفتی است. اگر نامی از شمع پارافین در منابع خواندید، منظور، ماده دیگری است که از منابعی به غیر از فراورده‌های نفتی به دست آمده است.

شمع پارافینی، ماده‌ای است که سفید مایل به آبی بوده که حالت جامد دارد و اولین بار در دهه ۱۸۳۰ در آلمان توسط کارل ریچنباخ کشف شد. در آن زمان از چربی پیه به عنوان یک ماده مومی شکل استفاده می‌شد و این ابداع توانست روش سنتی استفاده از چربی را حذف کند. شمع پارافینی ارزان تر بود و برای شمع سازی در آن دوران به کار می‌رفت.

نگاهی به تاریخچه پارافین

موم پارافین یا Paraffin Wax اولین بار در سال ۱۸۳۰ توسط کارل فون رایشنباخ، شیمی دان آلمانی، هنگامی که سعی داشت وسیله‌ای برای جداسازی و تصفیه موثر مواد مومی که به طور طبیعی در نفت وجود دارد، ابداع کند، کشف شد.

پارافین ، پیشرفت عمده‌ای در صنعت شمع سازی داشت؛ این ماده به طور تمیز و قابل اطمینان می‌سوزد و ساخت آن از سوخت‌های دیگر برای تولید شمع، ارزان‌تر است.

Paraffin Wax در ابتدا نقطه ذوب بسیار کمی داشته که یک عیب محسوب می‌شد. اما در ادامه تحقیقات، این ضعف با افزودن اسید استئاریک برطرف شد. تولید Paraffin Wax در اوایل قرن ۲۰ به دلیل رشد صنایع روغن و بسته بندی گوشت که باعث ایجاد پارافین و اسید استئاریک به عنوان محصولات جانبی شدند، رونق زیادی پیدا کرد.

روش‌های تولید پارافین

Paraffin Wax که از مشتقات نفتی به دست می آید، ناخالصی زیادی دارد و برای اینکه ترکیب پارافین از آن به صورت خالص جدا شود، باید پردازش و فرآوری روی آن انجام گیرد. این ماده برای شمع سازی بسیار مناسب است زیرا نقطه ذوب پایین تری دارد. با افزایش ماده اسید استئاریک به ترکیب مومی، سختی آن افزایش پیدا کرد و به این ترتیب در صنایع دیگر هم مورد استفاده قرار گرفت.

تولید ماده مومی شکل در اوایل قرن بیستم توسعه پیدا کرد. به واسطه این کشف مهم، صنعت بسته بندی گوشت و روغن متحول شد. برای اینکه از موم پارافین بتوان پارافین خالص به دست آورد، باید روغن اضافی آن را حذف کرد. این کار از طریق فرآیند تبلور انجام می شود.

وقتی Paraffin مومی شکل ناخالص حرارت داده می شود باید چند حلال شیمیایی نظیر کتون به مخلوط اضافه شود و به تدریج خنک شود. این کار باعث تبلور Paraffin و افزایش درصد خلوص آن می‌شود. در ادامه باید از طریق فیلتراسیون، قسمت رسوب داده شده یا متبلور شده را از جریان حلال جدا کرد. در نهایت، از طریق فرآیند تقطیر می توان حلال را جدا کرد و برای مراحل تولید مجدد، مورد استفاده قرار داد.

Paraffin که به این صورت تولید می‌شود، به صورت پارافین جامد یا پارافین مایع در بازار به فروش می‌رسد.