Paraffin Wax یا ماده جامد پارافین کاربردهای مختلفی دارد. این شامل پارافین مایع و پارافین جامد است. ممکن است در برخی از صنایع با نام پارافین بهداشتی هم برخورد کنید که به نوعی از این ماده مومی گفته میشود که برای محصولات آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد.
یکی از مهمترین کاربردهای Paraffin استفاده از آن در شمع سازی است. همه ما با ذوب شدن این ماده در اثر حرارت آشنایی داریم. این ماده به واسطه نقطه ذوب پایین، سریع ذوب میشود و به سرعت نیز به حالت جامد در می آید. از این ویژگی برای ساخت انواع شمع استفاده میشود. با افزودن رنگدانهها به Paraffin مایع میتوان شمعهای رنگارنگ تولید کرد.
از دیگر کاربردهای Paraffin استفاده از آن در تولید روغنهای روانکاری است. این روغنها برای روانکاری زنجیر دوچرخه یا تسمه در دستگاه های مختلف به کار میرود.
یکی دیگر از کاربردهای Paraffin، استفاده از آن در صنایع غذایی و محصولات آرایشی و بهداشتی است. از گرید خوراکی آن برای این منظور استفاده می شود. پوشش براق و درخشانی که روی برخی از آبنباتها و خوراکیهای شیرین میبینید در حقیقت پارافین بهداشتی یا پارافین گرید خوراکی است.
در تولید برخی از انواع آدامس و یا روکش انواع پنیر نیز از پارافین گرید خوراکی استفاده میشود.
در مواردی که لازم باشد بستههای نگهدارنده مواد غذایی یک پوشش محافظ داشته باشند، از یک لایه Paraffin در قسمتهای مختلف استفاده میشود.
از ماده پارافین بهداشتی در محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان یک عامل مرطوب کننده استفاده میشود. این ماده در کنار وازلین کاربرد دارد.
در صنایع ریختهگری فلزات و قالب گیری از Paraffin Wax استفاده میشود تا پس از شکل گیری قالب، به راحتی از آن جدا شود. همچنین در صنایع ساخت لوازم التحریر از این ماده جامد برای ساخت مداد شمعی یا جوهر پرینترهای حرارتی استفاده میشود. و همینطور در صنایع غذایی، Paraffin Wax یک ماده لعاب دهنده محسوب میشود.
در صنعت لاستیک سازی برای جلوگیری از ترک خوردن لاستیک ها از یک لایه پارافین مومی استفاده می شود. این لایه نقش محافظ را دارد و میتواند آسیبهای وارد به سطح لاستیک را دفع کند.
برای تولید انواع کاغذهای مومی شکل از Paraffin در صنایع کاغذسازی استفاده می شود.
در روش های پرتودرمانی یا مؤسسات تحقیقاتی، از Paraffin Wax به عنوان محافظ تابش نوترون استفاده می شود.
Paraffin Wax در پردازش چوب نقش مهمی دارد و یک لایه از این ماده می تواند بافت چوب را تازه نگه دارد و از آسیب های بیرونی یا نفوذ گرد و غبار به آن جلوگیری میکند.
از این ماده برای مطالعات پزشکی قانونی و مطالعات بافت شناسی در تهیه نمونههای مورد مطالعه استفاده می شود.
مشاهده مقالهپارافین یک هیدروکربن است که به واسطه ساختار زنجیرهای کربنی آن از گروه خانواده آلکانها به حساب میآید. فرمول کلی خانواده آلکانها به صورت CnH۲n+2 نمایش داده میشود. اگر به ساختار یک آلکان نگاه کنید متوجه میشوید که تمام پیوندهای شیمیایی آن اشباع شده و میل واکنش با ترکیب دیگری را ندارد. (خواص پارافین فیزیکی شیمیایی)
پارافین جامد و پارافین مایع هر دو بی بو و بی مزه هستند. این ماده مومی شکل در حالت جامد در حدود ۶۸ درجه سانتیگراد ذوب میشود اما برخی از انواع آن میتواند نقطه ذوب کمتر از این مقدار داشته باشد.
این ترکیب در حلالهای بنزن، اتر و برخی از استرها حل میشود. این ماده مومی شکل، بدون آن که با ترکیب دیگری واکنش دهد در شعله میسوزد.
از آن جایی که هدایت الکتریکی Paraffin بسیار ناچیز است، یک عایق الکتریکی ایده آل محسوب میشود. از این ویژگی برای عایق کردن سیمها و پلاستیکها در صنعت استفاده میشود. این ترکیب همچنین ظرفیت حرارتی بالایی دارد و میتواند گرمای قابل توجهی را در خود ذخیره کند.
در فرآیند تولید Paraffin Wax میتوان با برخی از فرایندها ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی این ماده را اصلاح کرد. به طور مثال میتوان انشعاب یا شاخههای مختلفی از زنجیره هیدروکربنی به آن اضافه کرد. ترکیبات پلیمری به زنجیره اصلی هیدروکربنی در این ماده مومی شکل اضافه میشود تا ساختارهایی از پلیمرهای کاربردی نظیر پلی اتیلن را تولید کند.
وقتی زنجیره اصلی هیدروکربنی در این جامد مومی افزایش پیدا میکند، گرانروی آن بالاتر میرود و به این ترتیب یک ماده مهم و کاربردی حاصل خواهد شد که میتواند در صنایع قالب گیری یا ریخته گری فلزات استفاده شود. در قسمت کاربردهای Paraffin Wax در این مورد بیشتر صحبت میکنیم.
نام ترکیب | |
---|---|
Paraffin wax / موم پارافین | |
شاخصهای شناسایی | |
۸۰۰۲-۷۴-۲ | CAS Number |
E905 | E number |
ویژگی ها و خواص | |
CnH۲n+2 | فرمول شیمیایی |
جامد سفید رنگ | شکل ظاهری |
بدون بو | بو |
> 370 °C (698 °F) | نقطه جوش |
~۱ mg/L | حلالیت در آب |
۲۰۰–۲۴۰ °C | نقطه اشتعال پذیری |
(۳۹۲–۴۶۴ °F) |
خواص پارافین فیزیکی شیمیایی
مشاهده مقالهپارافین یا موم نفتی با نام لاتین Paraffin Wax معرفی میشود و یک ماده جامد با حالت نرم و بی رنگ است. معمولاً این جامد مومی شکل را به رنگهای سفید مات یا شیری رنگ هم مشاهده میکنید. Paraffin از نفت مشتق میشود یا میتواند از منابع زغال سنگ یا شیل نفتی به دست بیاید.
ساختار اصلی پارافین هیدروکربن هایی هستند که از حدود ۲۰ تا ۴۰ اتم کربن در ساختار آن وجود دارد. این مشتق نفتی در دمای اتاق در حالت معمولی جامد است، اما در اثر حرارت بالاتر از ۳۷ درجه سانتیگراد ذوب میشود و پارافین مایع را تشکیل میدهد.
این ترکیب در دمای بیشتر از ۳۷۰ درجه سانتی گراد به جوش میآید. آنچه از پارافین شمع میشناسید، در حقیقت همین تبدیل فاز است که از جامد به مایع و مایع به جامع تبدیل میشود. حرارت بر روی این ماده مومی شکل تاثیر زیادی دارد.
از پارافین یا موم نفتی برای شمع سازی، صنعت تولید سیالات روانکاری و عایق بندی الکتریکی استفاده میشود. برای تولید لوازم التحریر نقاشی نظیر مداد شمعی و برخی پاستلها از این ماده استفاده میشود. این ماده یکی از محصولات پالایشگاهی در کنار سایر فرآوردههای نفتی است. اگر نامی از شمع پارافین در منابع خواندید، منظور، ماده دیگری است که از منابعی به غیر از فراوردههای نفتی به دست آمده است.
شمع پارافینی، مادهای است که سفید مایل به آبی بوده که حالت جامد دارد و اولین بار در دهه ۱۸۳۰ در آلمان توسط کارل ریچنباخ کشف شد. در آن زمان از چربی پیه به عنوان یک ماده مومی شکل استفاده میشد و این ابداع توانست روش سنتی استفاده از چربی را حذف کند. شمع پارافینی ارزان تر بود و برای شمع سازی در آن دوران به کار میرفت.
موم پارافین یا Paraffin Wax اولین بار در سال ۱۸۳۰ توسط کارل فون رایشنباخ، شیمی دان آلمانی، هنگامی که سعی داشت وسیلهای برای جداسازی و تصفیه موثر مواد مومی که به طور طبیعی در نفت وجود دارد، ابداع کند، کشف شد.
پارافین ، پیشرفت عمدهای در صنعت شمع سازی داشت؛ این ماده به طور تمیز و قابل اطمینان میسوزد و ساخت آن از سوختهای دیگر برای تولید شمع، ارزانتر است.
Paraffin Wax در ابتدا نقطه ذوب بسیار کمی داشته که یک عیب محسوب میشد. اما در ادامه تحقیقات، این ضعف با افزودن اسید استئاریک برطرف شد. تولید Paraffin Wax در اوایل قرن ۲۰ به دلیل رشد صنایع روغن و بسته بندی گوشت که باعث ایجاد پارافین و اسید استئاریک به عنوان محصولات جانبی شدند، رونق زیادی پیدا کرد.
Paraffin Wax که از مشتقات نفتی به دست می آید، ناخالصی زیادی دارد و برای اینکه ترکیب پارافین از آن به صورت خالص جدا شود، باید پردازش و فرآوری روی آن انجام گیرد. این ماده برای شمع سازی بسیار مناسب است زیرا نقطه ذوب پایین تری دارد. با افزایش ماده اسید استئاریک به ترکیب مومی، سختی آن افزایش پیدا کرد و به این ترتیب در صنایع دیگر هم مورد استفاده قرار گرفت.
تولید ماده مومی شکل در اوایل قرن بیستم توسعه پیدا کرد. به واسطه این کشف مهم، صنعت بسته بندی گوشت و روغن متحول شد. برای اینکه از موم پارافین بتوان پارافین خالص به دست آورد، باید روغن اضافی آن را حذف کرد. این کار از طریق فرآیند تبلور انجام می شود.
وقتی Paraffin مومی شکل ناخالص حرارت داده می شود باید چند حلال شیمیایی نظیر کتون به مخلوط اضافه شود و به تدریج خنک شود. این کار باعث تبلور Paraffin و افزایش درصد خلوص آن میشود. در ادامه باید از طریق فیلتراسیون، قسمت رسوب داده شده یا متبلور شده را از جریان حلال جدا کرد. در نهایت، از طریق فرآیند تقطیر می توان حلال را جدا کرد و برای مراحل تولید مجدد، مورد استفاده قرار داد.
Paraffin که به این صورت تولید میشود، به صورت پارافین جامد یا پارافین مایع در بازار به فروش میرسد.
مشاهده مقاله